Η επιλογή νήματος για ένα έργο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το σωστό νήμα θα κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα κομμάτι που αγαπάτε και φοράτε συνέχεια, από ένα που δεν χρησιμοποιείτε ποτέ. Δύο σημαντικά πράγματα που πρέπει να λάβετε υπόψη, πριν αγοράσετε το νήμα σας, είναι το πάχος (βάρος) του και η σύσταση της ίνας του. Σε αυτή την ανάρτηση θα μιλήσουμε για τις ίνες και τα χαρακτηριστικά τους. (Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα πάχη των νημάτων στην ανάρτηση: Κατηγορίες πάχους νήματος).
Κατηγορίες Ινών Νημάτων
Η σύσταση της ίνας του νήματος παίζει σημαντικό ρόλο στο έργο σας. Θα επηρεάσει την εμφάνιση, τη χρήση και τον τρόπο φροντίδας του. Οι δύο κύριες κατηγορίες ινών είναι οι Φυσικές Ίνες, που προέρχονται από ζώα ή φυτά και οι Συνθετικές Ίνες, που κατασκευάζονται από διάφορα υλικά. Νήματα που συνδυάζουν δύο ή περισσότερους τύπους ινών ονομάζονται Σύμμεικτα. Τα σύμμεικτα παράγονται για την καλύτερη χρήση των ιδιοτήτων των διαφόρων συστατικών κάθε τύπου ίνας.
Ζωικές Ίνες
Όπως δηλώνει το όνομα, οι ζωικές ίνες προέρχονται από ζώα. Είναι φυσικές ίνες που αποτελούνται γενικά από πρωτεΐνες. Οι ζωικές ίνες είναι ιδανικές για χειμωνιάτικα ρούχα και αξεσουάρ, καθώς είναι ζεστές και απαλές.
Ας δούμε μερικούς, από τους δημοφιλείς, τύπους ζωικών ινών:
Μαλλί
Το μαλλί προέρχεται από το τρίχωμα των προβάτων και είναι η πιο κοινή ίνα που χρησιμοποιείται για νήματα. Το μαλλί είναι ζεστό, αναπνέει και έχει υψηλή μόνωση και απορροφητικότητα. Είναι ανθεκτικό και ελαστικό, δηλαδή αν τεντωθεί θα διατηρήσει το σχήμα του και δεν θα ξεχειλώσει. Μερικά από τα μειονεκτήματα του μαλλιού είναι ότι κομπιάζει εύκολα και μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις. Υπάρχουν διαφορετικές ράτσες προβάτων που παράγουν διάφορους τύπους μαλλιού, όπως τα μαλλί Merino, Shetland και Icelandic.
Αλπακά
Τα αλπακά είναι καμηλοειδή θηλαστικά από την Νότια Αμερική. Υπάρχουν δύο ράτσες αλπακά: Η Suri, με μαλακές και μεταξένιες ίνες, και η Huacaya (η πιο κοινή ράτσα), με ίνες σαν μαλλί. Οι ίνες αλπακά είναι ισχυρές και ανθεκτικές. Το νήμα από αλπακά είναι πολύ ελαφρύ, ζεστό και άνετο, επίσης, δεν έχει λανολίνη και αυτό το καθιστά υποαλλεργικό και ιδανικό για βρεφικά ή ευαίσθητα δέρματα. Το μειονέκτημα του αλπακά είναι ότι δεν κρατάει το σχήμα του και μπορεί να ξεχειλώσει.
Κασμίρ
Το κασμίρ είναι μια ίνα πολυτελείας και προέρχεται από τις κατσίκες κασμίρ. Οι ίνες κασμίρ είναι πιο αδύναμες από το μαλλί, αλλά είναι πολύ πιο ζεστές και μονωτικές. Είναι επίσης ελαφριές, απαλές και ευλύγιστες. Τα μειονεκτήματα του κασμίρ είναι ότι κομπιάζει εύκολα, έχει χαμηλή ευκρίνεια βελονιάς, καθώς και ότι είναι ένα αρκετά ακριβό νήμα.
Ανκορά
Οι ίνες ανκορά προέρχονται από κουνέλια ανκορά και είναι ένα από τα πιο ακριβά νήματα στην αγορά. Οι ίνες Ανκορά είναι λεπτές και απίστευτα απαλές, είναι αφράτες και πολύ πιο ζεστές από το μαλλί. Συχνά αναμιγνύεται με άλλους τύπους μαλλιού για να πάρει το νήμα ελαστικότητα, καθώς δεν είναι φυσικά ελαστικό. Επίσης, δεν έχει ευκρίνεια βελονιάς, μαδάει και πλέκεται δύσκολα επειδή γλιστράει.
Μοχέρ
Το μοχέρ είναι ένα χνουδωτό, μεταξένιο νήμα φτιαγμένο από τα μαλλιά της κατσίκας Angora (Αγκύρας). Είναι ανθεκτικό, ζεστό και ελαφρύ. Συχνά αναμιγνύεται με άλλα μαλλιά για να προσθέσουν τις ιδιότητές τους στο τελικό νήμα. Οι ίνες μοχέρ είναι επίσης απορροφητικές και αναπνέουν. Από την άλλη πλευρά, το μοχέρ είναι δύσκολο να πλεχτεί λόγω του χνουδιού του και μπορεί να είναι ενοχλητικό σε ευαίσθητο δέρμα.
Μετάξι
Το μετάξι λαμβάνεται από τα κουκούλια που φτιάχνουν οι προνύμφες του μεταξοσκώληκα και είναι πολύ λείο και γυαλιστερό. Το μεταξωτό νήμα είναι ισχυρό και ανθεκτικό, είναι εξαιρετικά μαλακό και ντραπάρει, ενώ έχει υπέροχη ευκρίνεια βελονιάς. Από την άλλη πλευρά, το μετάξι γλιστράει αρκετά και θέλει προσοχή καθώς πλέκετε. Επίσης, δεν έχει ελαστικότητα και μπορεί να ξεχειλώσει και να παραμορφώσει το έργο. Ένα τελευταίο μειονέκτημα του μεταξιού είναι ότι αρέσει στους σκόρους.
Φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες λαμβάνονται από διάφορα μέρη των φυτών, συμπεριλαμβανομένων των φύλλων, των μίσχων, των καρπών και των σπόρων. Οι Φυτικές ίνες είναι λιγότερο ελαστικές από τις Ζωικές ίνες, αλλά είναι πιο δυνατές, πιο ανθεκτικές και αναπνεύσιμες. Είναι εύκολες στη φροντίδα τους και είναι προτιμότερες για την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Ας δούμε μερικές κοινές φυτικές ίνες:
Βαμβάκι
Το βαμβάκι είναι μια μαλακή, αφράτη ίνα που παίρνουμε από τα φυτά βαμβακιού και χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα. Είναι φθηνό, παγκοσμίως διαθέσιμο και εύκολο στη φροντίδα του. Οι ίνες βαμβακιού είναι λείες, δυνατές και αναπνέουν. Έχει εξαιρετική ευκρίνεια βελονιάς και είναι ιδανικό για καλοκαιρινά ρούχα, είδη σπιτιού ή παιχνίδια. Είναι επίσης μια εξαιρετική εναλλακτική επιλογή για όποιον έχει αλλεργία στις ζωικές ίνες ή έχει ευαίσθητο δέρμα. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα του βαμβακιού είναι η έλλειψη ελαστικότητας και μνήμης βελονιάς, μπορεί να ξεχειλώσει και να κρεμάσει, παραμορφώνοντας το έργο.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι βαμβακερών νημάτων:
- Αιγυπτιακό βαμβάκι: Πολύ μαλακό νήμα, με λεία υφή και μακριές ίνες. Αυτά τα νήματα είναι ανθεκτικά, δεν κομπιάζουν και δεν ξεφτάνε.
- Βαμβάκι Pima: Το νήμα από βαμβάκι Pima είναι παρόμοιο με το αιγυπτιακό, αλλά καλλιεργείται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες.
- Μερσεριζέ βαμβάκι: Το μερσεριζέ είναι μια χημική διαδικασία που προσδίδει γυαλάδα, ενισχύει τις ίνες και τις κάνει να συγκρατούν καλύτερα τη βαφή.
- Ανακυκλωμένο βαμβάκι: Τα ανακυκλωμένα βαμβακερά νήματα κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα υφάσματα.
Λινό
Το λινό νήμα κατασκευάζεται από τις ίνες του Λιναριού. Το λινό είναι πιο δυνατό, πιο απορροφητικό και στεγνώνει πιο γρήγορα από το βαμβάκι. Αναπνέει, είναι λεπτό και ντραπάρει όμορφα. Το λινό είναι εύκολο στην φροντίδα του, πλένεται στο πλυντήριο και μαλακώνει με κάθε πλύσιμο. Είναι ιδανικό για το καλοκαιρι αλλά τσαλακώνει πολύ εύκολα και δεν έχει ελαστικότητα.
Κάνναβη
Οι ίνες κάνναβης προέρχονται από το φυτό κάνναβης και θεωρούνται ως μία από τις ισχυρότερες φυσικές ίνες. Η κάνναβη είναι κατάλληλη για καλοκαίρι, είναι πολύ ανθεκτική, εύκολη στη φροντίδα και ακριβώς όπως τα λινά θα μαλακώνει με κάθε πλύσιμο. Έχει καλή ευκρίνεια βελονιάς και δεν τσαλακώνει, αλλά έχει αχυρένια όψη, είναι άκαμπτη και δεν έχει ελαστικότητα.
Μπαμπού
Το μπαμπού είναι ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα φυτά στον κόσμο. Οι ίνες μπαμπού είναι ελαφριές, έχουν ωραία γυαλάδα και ντραπάρισμα. Είναι επίσης αναπνεύσιμο, αντιβακτηριδιακό και αντανακλά τις ακτίνες UV. Από την άλλη πλευρά, το μπαμπού είναι λιγότερο ανθεκτικό και μπορεί να είναι ακριβό.
Συνθετικές ίνες
Οι Συνθετικές ίνες κατασκευάζονται από τον άνθρωπο χρησιμοποιώντας μια χημική διαδικασία. Αυτές οι ίνες είναι φθηνότερες και ευκολότερες στη μαζική παραγωγή από τις φυσικές. Είναι επίσης πιο ανθεκτικές, δεν απορροφούν νερό και δεν λεκιάζουν εύκολα.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα συνθετικών ινών:
Ακρυλικό
Το ακρυλικό είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη συνθετική ίνα και είναι μια φθηνότερη εναλλακτική λύση σε πολλές φυσικές ίνες. Το ακρυλικό είναι μαλακό, ανθεκτικό και ζεστό όπως το μαλλί, αλλά δεν έχει την δυνατότητα αναπνοής και μόνωσης του μαλλιού. Το χαμηλό κόστος του ακρυλικού το καθιστά ιδανικό για νέους χειροτέχνες που θέλουν να εξασκηθούν και επειδή πλένεται στο πλυντήριο και είναι υπεραλλεργικό είναι, επίσης, μια εξαιρετική επιλογή για βρεφικά είδη.
Νάιλον
Το νάιλον είναι πολύ λείο και γυαλιστερό με καλό ντραπάρισμα και είναι μια φθηνή εναλλακτική λύση στο μετάξι. Οι ίνες νάιλον είναι απίστευτα ισχυρές και ελαστικές, είναι εύκολες στην φροντίδα τους και πλένονται στο πλυντήριο. Επίσης το νάιλον αντιστέκεται στην τριβή αλλά κομπιάζει εύκολα Οι νάιλον ίνες συνήθως αναμιγνύονται με φυσικές ίνες για να αυξήσουν την αντοχή και την ελαστικότητά τους. Από την άλλη πλευρά, οι νάιλον ίνες μπορεί να γίνουν άβολες όταν φοριούνται δίπλα στο δέρμα και είναι ευαίσθητες στη θερμότητα που σημαίνει ότι η υψηλή θερμοκρασία μπορεί να λιώσει το ύφασμα.
Πολυεστέρας
Ο πολυεστέρας είναι ανθεκτικός, λείος και λαμπερός, δεν τσαλακώνεται και διατηρεί το σχήμα του. Συνήθως αναμιγνύεται με άλλες ίνες για να προσθέσει δύναμη. Είναι εύκολος στη φροντίδα και πλένεται στο πλυντήριο, ωστόσο οι ίνες πολυεστέρα δεν αναπνέουν και μπορούν να έχουν μια “άγρια” αίσθηση στο δέρμα.
Ρεγιόν
Το ρεγιόν είναι φτιαγμένο από φυτικές ίνες αλλά θεωρείται ημισυνθετικό καθώς περνά από μια χημική διαδικασία για να σχηματίσει το νήμα. Το ρεγιόν μπορεί να μιμηθεί την αίσθηση και την εμφάνιση άλλων ινών, όπως το μετάξι και το μαλλί, είναι απαλό, μεταξένιο και έχει εξαιρετικό ντραπέ Είναι επίσης δυνατό και ανθεκτικό, αλλά δεν έχει ελαστικότητα και δεν μπορεί να κρατήσει το σχήμα του. Το Ρεγιόν δεν έχει μονωτικές ιδιότητες και γι αυτό είναι ιδανικό για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Σύμμεικτα
Τα περισσότερα από τα νήματα που θα βρείτε στα καταστήματα είναι σύμμεικτα. Η ανάμειξη ινών χρησιμοποιείται για τη βελτίωση των χαρακτηριστικών ενός νήματος. Για παράδειγμα, ίνες νάιλον προστίθενται στο μαλλί για να γίνει πιο ανθεκτικό ή το μετάξι αναμιγνύεται με άλλες ίνες για να προσθέσει λάμψη και ντραπάρισμα.
Συμπέρασμα
Λοιπόν, έχετε μάθει μερικά πράγματα για τις ίνες του νήματος, αλλά πώς να επιλέξετε ποιά είναι καλύτερη για το έργο σας;
Σαν αρχάριοι, η καλύτερη πρακτική είναι να εξασκηθείτε με πολλές και διαφορετικές ίνες. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθετε ποιά είναι η αίσθηση τους, καθώς και πώς συμπεριφέρονται, θα μάθετε τι να χρησιμοποιείτε σε συγκεκριμένα έργα και το πιο σημαντικό θα ανακαλύψετε με ποιους τύπους ινών σας αρέσει να δουλεύετε.
Όταν ακολουθείτε το πατρόν ενός σχεδιαστή, θα πρέπει να προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε το νήμα που προτείνει το σχέδιο. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, τότε προσπαθήστε να βρείτε ένα νήμα με την ίδια σύσταση ίνας και πάχους (βάρος) με το προτεινόμενο. Με αυτόν τον τρόπο το έργο σας θα είναι παρόμοιο με το πρωτότυπο. Μπορείτε πάντα να επιλέξετε ένα νήμα με διαφορετική ίνα ή πάχος από αυτό που απαιτεί το σχέδιο, αλλά θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι το τελικό έργο σας μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικό από αυτό που στοχεύατε.
Όταν δεν ακολουθείτε ένα πατρόν και θέλετε να δημιουργήσετε κάτι μόνοι σας, πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας μερικές ερωτήσεις: Ποιος θα φορέσει αυτό το αντικείμενο; Είναι για ένα μωρό, για κάποιον με ευαίσθητο δέρμα ή αλλεργίες; Χρειάζεστε το αντικείμενο να πλένεται στο πλυντήριο; Είναι για ζεστό ή κρύο καιρό, πρέπει να αναπνέει; Τι είδους υφή θέλετε να πετύχετε;
Σκεφτείτε αυτές τις ερωτήσεις, αλλά μην ξεχνάτε, θα πρέπει πάντα να κάνετε ένα δείγμα πριν ξεκινήσετε ένα νέο έργο, ακόμα και όταν ακολουθείτε ένα συγκεκριμένο πατρόν. Με αυτόν τον τρόπο θα ξέρετε ποιά είναι η αίσθηση του νήματος σας και ποιό είναι το δείγμα σας.