Εάν ασχοληθείτε με το πλέξιμο (είτε με βελόνες, είτε με βελονάκι), θα δείτε ότι το νήμα διατίθεται σε διάφορα πάχη (βάρη) και ότι καμιά φορά η επιλογή του σωστού για το έργο σας μπορεί να φαίνεται δύσκολη. Οπότε, αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα βασικά των παχών του νήματος και πώς να επιλέξετε το σωστό μέγεθος για το επόμενο έργο σας.
Τι είναι το πάχος του νήματος και πώς μπορεί να επηρεάσει το έργο σας;
Με το όρο πάχος (ή βάρος) του νήματος εννοούμε την διάμετρο του. Τα πάχη κυμαίνονται από πολύ λεπτά και δαντελωτά έως πολύ χοντρά και ογκώδη και όταν ακολουθείτε ένα σχέδιο, είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε το σωστό πάχος. Εάν χρησιμοποιείτε ένα νήμα πολύ λεπτό για αυτό που απαιτεί το σχέδιο, το έργο σας θα βγεί μικρότερο και εάν χρησιμοποιείται πολύ χοντρό, τότε το πλεκτό σας θα βγει πολύ μεγαλύτερο από αυτό που θέλατε.
Ποιες είναι οι κατηγορίες παχους των νημάτων;
Το Συμβούλιο Νημάτων Χειροτεχνίας (Craft Yarn Council) της Αμερικής έχει αναπτύξει ένα σύστημα για την τυποποίηση των παχών των νημάτων. Αυτό το σύστημα κατηγοριοποιεί τα νήματα κατά αριθμό (0 έως 7), οι χαμηλότεροι αριθμοί υποδεικνύουν λεπτότερα νήματα, ενώ οι υψηλότεροι αριθμοί δηλώνουν πιο χοντρά νήματα και κάθε αριθμός αντιστοιχεί σε ένα όνομα πάχους νήματος. Σύμφωνα λοιπόν με το Craft Yarn Council υπάρχουν οκτώ κατηγορίες: 0-Δαντέλα (Lace), 1-Σούπερ Φίνο (Super Fine), 2-Φίνο (Fine), 3-Λεπτό-Ελαφρύ (Light), 4-Μεσαίο (Medium), 5- Ελαφρώς Χοντρό (Bulky), 6-Χοντρό (Super Bulky) και 7-Πολύ Χοντρό (Jumbo).
Αν και πολλοί κατασκευαστές νημάτων χρησιμοποιούν το σύστημα του Craft Yarn Council στις ετικέτες τους, είναι πολλοί άλλοι που δεν το κάνουν. Με αποτέλεσμα να υπάρχουν διάφορες ονομασίες για το ίδιο πάχος, επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα διαφορετικά ονόματα για κάθε κατηγορία. Στον παρακάτω πίνακα θα βρείτε τις κατηγορίες πάχους νήματος και τις πιο κοινές ονομασίες τους.
Κατηγορίες Πάχους Νήματος
Σημείωση σχετικά με τον αριθμό των κλώνων (Ply)
Όταν βλέπουμε τον όρο ply (=κλώνος) εννοούμε πόσοι κλώνοι συστρέφονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν το νήμα. Αυτό σημαίνει ότι ένα δίκλωνο νήμα (2-ply) δημιουργητε με 2 κλώνους στριμμένους μαζί, ένα τρίκλωνο νήμα (3-ply), με 3 κλώνους και ούτω καθεξής.
Κάποτε τα πάχη των νημάτων ονομάζονταν με βάση τους κλώνους τους. Αυτό σήμαινε ότι ένα πεντάκλωνο νήμα (5-ply) ήταν παχύτερο από ένα δίκλωνο νήμα (2-ply). Σήμερα, οι κλώνοι δεν χρησιμοποιούνται πια ως κατηγορία πάχους νήματος, οπότε, ένα Σούπερ Φίνο τετράκλωνο νήμα (4-ply) είναι πιο λεπτό από ένα μονόκλωνο Χοντρό νήμα (1-ply). Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες, όπως στη Αγγλία και την Αυστραλία (μερικές φορές θα το ακούσεις και εδώ), οι κλώνοι (ply) εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ως κατηγορία πάχους νήματος, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ένα νήμα κατηγορίας τετράκλωνο (4-ply) να μην αποτελείται απαραίτητα και από 4 κλώνους.
Πώς να προσδιορίσετε το πάχος του νήματος
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να προσδιορίσετε το πάχος του νήματος, ας τους δούμε:
1. Πολλοί κατασκευαστές νημάτων χρησιμοποιούν το τυπικό σύστημα στις ετικέτες των νημάτων. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορείτε εύκολα να προσδιορίσετε το πάχος του νήματος σας διαβάζοντας την ετικέτα.
2. Ένας άλλος τρόπος προσδιορισμού του πάχους είναι η μέθοδος Τυλίγματος ανα ίντσα (Wraps Per Inch – WPI). Για να μετρήσετε το πάχος χρησιμοποιώντας το WPI, θα χρειαστεί να τυλίξετε το νήμα σας γύρω από ένα μολύβι ή γύρω από οτιδήποτε άλλο με σταθερή περιφέρεια (δεν χρειάζεται να είναι κύλινδρος). Στη συνέχεια, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν χάρακα για να μετρήσετε πόσα περιτυλίγματα έχετε σε μια ίντσα (2,54 εκ). Συγκρίνετε τον αριθμό WPI με το παρακάτω διάγραμμα και θα βρείτε κατα προσέγγιση το πάχος του νήματος.
Τύλιγμα Ανά Ίντσα (Wraps Per Inch)
3. Τέλος μπορείτε να προσδιορίσετε το πάχος είτε από την ένδειξη του δειγματος πλέξης που αναγράφεται στην ετικέτα, είτε από το μήκος του νήματος σε μέτρα ανά 100 gr. Μπορείτε να συγκρίνετε αυτούς τους αριθμούς με τα παρακάτω διαγράμματα.
Κατηγορίες Πάχους Νήματος – Δείγμα Πλέξης
Κατηγορίες Πάχους Νήματος – μ/100γρ
Κοινές χρήσεις κάθε πάχους νήματος
Τώρα που μάθαμε να ξεχωρίζουμε τα πάχη του νήματος, ας δούμε τι μπορούμε να φτιάξουμε με αυτά.
0 – ΔΑΝΤΕΛΑ (LACE, fingering, 10count thread).
Η δαντέλα είναι το λεπτότερο είδος νήματος. Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε σεμεδάκια ή αέρινα έργα όπως εσάρπες, ελαφριά ρούχα και αξεσουάρ.
1 – ΣΟΥΠΕΡ ΦΙΝΟ (SUPER FINE, sock, fingering, baby).
Το πάχος του Σούπερ Φίνο είναι μεγαλύτερο από της δαντέλας. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε όμορφα βρεφικά είδη, κάλτσες, αέρινα σάλια και εσάρπες. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε ελαφριά ρούχα με ένα υπέροχο ντραπέ.
2 – ΦΙΝΟ (FINE, sport, baby).
Το Φίνο είναι ένα ευέλικτο νήμα. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε σχεδόν τα πάντα, βρεφικά ρούχα, κάλτσες, πουλόβερ, καπέλα, εσάρπες και ελαφριές κουβέρτες ή ριχτάρια.
3 – ΛΕΠΤΟ – ΕΛΑΦΡΥ (LIGHT, DK, light worsted).
Το ελαφρύ είναι ένα από τα δημοφιλή πάχη, χοντρότερο από τα λεπτά νήματα αλλά πιο λεπτό από τα μεσαία. Είναι τέλειο για ρούχα ντραπέ και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε εποχή. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε βρεφικά ρούχα, κάλτσες κ.λπ.
4 – ΜΕΣΑΙΟ (MEDIUM, worsted, afghan, aran).
Το μεσαίο είναι το πιο κοινό πάχος νήματος. Είναι ιδανικό για αρχάριους, έχει εξαιρετική ευκρίνεια βελονιάς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φτιάξετε σχεδόν οτιδήποτε.
5 – ΕΛΑΦΡΩΣ ΧΟΝΤΡΟ (BULKY, rug, chunky, craft).
Το Ελαφρώς Χοντρό νήμα πλέκεται σχετικά γρήγορα. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε όμορφα οικιακά αντικείμενα, όπως καλάθια ή κουβέρτες και είδη ρουχισμού όπως καπέλα, κασκόλ ή πουλόβερ.
6 – ΧΟΝΤΡΟ (SUPER BULKY, roving).
Το Χοντρό νήμα έχει μεγάλη διάμετρο. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε βαριά κασκόλ, καπέλα, διακοσμητικά είδη για το σπίτι και θα μπορέσετε να ολοκληρώσετε το έργο σας πολύ γρήγορα.
7. ΠΟΛΥ ΧΟΝΤΡΟ (JUMBO, roving).
Το Πολύ Χοντρό είναι το παχύτερο νήμα. Είναι μια σχετικά νέα κατηγορία για το Craft Yarn Council. Τα νήματα αυτά είναι ιδανικά για πλέξιμο με το χέρι και μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε είδη σπιτιού όπως κουβέρτες, μαξιλάρια κ.λπ.
Βασικός οδηγός για τα πρότυπα πάχη
Τώρα που έχετε μάθει τα πάντα για τα διάφορα πάχη νημάτων, θα μπορέσετε να επιλέξετε το σωστό για το επόμενο έργο σας.
Στο επόμενο διάγραμμα θα βρείτε μαζεμένες όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε για τα πάχη του νήματος. Μη διστάσετε να το εκτυπώσετε για να μπορείτε να το έχετε στη διάθεσή σας κάθε φορά που το χρειάζεστε. Αλλά να θυμάστε ότι το διάγραμμα αυτό είναι απλώς ένας οδηγός, στην πραγματικότητα η διάμετρος των νημάτων διαφέρει αρκετά μεταξύ τους, ακόμη και σε πάχη της ίδιας κατηγορία. Θα σας προτείνω λοιπόν, πριν ξεκινήσετε ένα έργο να φτιάξετε ένα δείγμα πλέξης.
